46e Cursus kunstgeschiedenis najaar 2025 - in de Zijlstrazaal 7e etage -

De inschrijving is gesloten

Op vrijdag 3 oktober 2025 start de 46e editie van de cursus kunstgeschiedenis. De coördinatoren van de Commissie Kunstgeschiedenis van de LAVIVO Seniorenclub hebben ernaar gestreefd weer een zo gevarieerd mogelijk programma samen te stellen.

DAGPROGRAMMA

Tijdstip	Ochtend 10:30 - 12.30 Middag 14.00 - 16.00
Datum	Onderwerp
3 oktober	Jo Koster, kunstenaar
17 oktober	Het symbolisme in de 19e eeuw
31 oktober	New York and the Gilded Age (architectuur)
14 november	Dada
28 november	Constantin Brancusi (1876-1957)
12 december	Otto Dix en de bergen
Nog te bepalen	Er komt een extra activiteit bijvoorbeeld een rondleiding of tentoonstelling of museum

De eigen bijdrage voor deze cursus is 35 euro.
Per (partner)lid is één introducé toegestaan en er geldt een maximaal aantal introducés (b.v. maximaal 3 bij 20 deelnemers en maximaal 9 bij 60 deelnemers). Voor introducés geldt een eigen bijdrage van 40 euro.

Deze cursus wordt weer gehouden in het Hoofdgebouw van de Ministeries van LVVN/EZ/KGG, aan de Bezuidenhoutseweg 73, in de Zijlstrazaal (Zaal 42 A-passage 7e etage).
''Zoals bekend dient u een geldig identificatiebewijs te tonen om toegang tot het ministerie te krijgen. Wij zorgen vooraf voor de verplichte aanmelding van bezoekers aan de hand van de ontvangen aanmeldingen.'

Met vriendelijke groet,
De coördinatoren
Toine Tonies
Hans van Dongen
Lucie Wassink
Kees Wagenaar

-De onderwerpen -

3 oktober -- Jo Koster, kunstenaar De fruitbomen hangen vol met bloesem, de bloemenvelden zijn eindeloos en de mediterrane stadjes broeierig. In de schilderijen van Jo Koster (1868-1944) spat de zomer van het doek! In meer dan 90 schilderijen en tekeningen brengt Museum Gouda het kleurrijke universum van deze eigenzinnige kunstenaar tot leven. Getalenteerd, vastbesloten en eigenzinnig: Jo Koster is het allemaal. Ze volgt haar eigen pad in een tijd waarin dit niet vanzelfsprekend is. Ze trouwt niet, verdient haar eigen geld en laat zelf een huis bouwen. Als een van de eerste vrouwen durft zij van haar kunst te leven. Een leven als succesvol portretschilder? Niet dynamisch genoeg voor Jo Koster. Ze kiest voor haar vrijheid, stapt in de auto en reist heel Europa door. Frisse bloemenvelden, statige besneeuwde bergpieken, ruige kapen, slaperige dorpsgezichten en markante mensen: Jo Koster vereeuwigt het allemaal. Ze kiest gewoon wat het beste past bij haar onderwerp. Zo ontstaat een Staphorster interieur in divisionistische stippeltechniek en schildert ze dreigende paarse luchten boven korenvelden die doen denken aan Vincent van Gogh. Tot en met 6 januari 2026 in Museum Gouda. Maak alvast kennis met Jo Koster.

Bloemenveld in volle bloei bij Hattem

17 oktober -- Het symbolisme in de 19e eeuw: 1885-1910 Het symbolisme is een stroming waarvan we het begin moeten zoeken in Frankrijk en wel op het gebied van de literatuur. Men wilde afstand nemen van opkomende impressionisme en terugkeren tot de eigen gedachtewereld. De symbolistische ideeën verspreidden zich snel naar andere disciplines als schilderkunst, theater, muziek etc. Vaak worden symbolisten schilders van de ziel genoemd. Het symbolisme was geen georganiseerde beweging, noch een eenduidig concept, maar een andere benadering van de kunst. Iedere kunstenaar ging van het eigen individualisme uit, ieder zocht de waarheid op zijn eigen manier en langs zijn eigen weg. Een steeds terugkerend thema was dat van de Vrouw. Wanneer het niet de Femme Fatale was, dan was het wel een etherische, mysterieuze verschijning. In deze lezing wordt o.a. aandacht besteed aan de Prerafaëlieten, de schilder Gustave Moreau en aan Ferdinand Knopff. Behalve schilderijen en pastels, zullen ook beelden, maskers en verriere parlante (glas) de revue passeren.

De schreeuw van de sfinx, Ferdinand Knopff

31 oktober -- New York and the Gilded Age (architectuur) De Gilded Age verwijst naar een periode aan het einde van de 19de eeuw en naar de rijkdom van de Amerikaanse industriëlen die enorme huizen laten bouwen voor zichzelf en hun collecties. Daarnaast laten ze ook voor hun bedrijven wolkenkrabbers ontwerpen wat uitmondt in een race naar de hoogste. Het was ook een periode van tegenstellingen, waarbij snelle economische groei en technologische vooruitgang samengingen met ongelijkheid, politieke corruptie en de schittering van de rijken die contrasteerde met de armoede van de werkende klasse.

Metropolitan Museum of Art

14 november -- Dada Naar aanleiding van de lezing over Sophie Taeuber-Arp kwam het verzoek voor een lezing over de dada-beweging. Dada, of het dadaïsme, was een culturele en artistieke beweging maar ook een protestbeweging die zich afzette tegen de waarden van de burgerij en de traditionele kunst. Sophie Taeuber Arp was een van de vroege dada-kunstenaars. Dada verwierp logica, rationaliteit en traditionele esthetiek en omarmde absurditeit, toeval en nonsens. De kunstenaars gebruikten vaak humor, toeval en het absurde om de gevestigde orde uit te dagen. Hun kunst bestond onder meer uit collages, assemblages en nonsenspoëzie, maar ook uit dans en muziek. Dada heeft een grote invloed gehad op latere kunststromingen zoals het surrealisme en nog veel later de Pop-art. Een fascinerende beweging met heel bijzonder kunstuitingen!

Bicycle whee,l Marcel Duchamp

28 november -- Constantin Brancusi (1876-1957) Constantin Brancusi werd geboren in Roemenië. Op zijn 28ste besloot hij echter dat er in zijn thuisland geen toekomst voor hem lag en vertrok hij te voet naar de kunsthoofdstad van Europa: Parijs. Daar ontwikkelde hij in een paar jaar tijd een nieuwe, baanbrekende manier van beeldhouwen. Door vormen te versimpelen, wilde Brancusi iets diepers blootleggen – de essentie van de dingen zelf. Hij hakte of sneed direct in materialen, zoals steen, hout en gips. Daarna polijstte hij het beeld geduldig om zo het karakter van het materiaal te laten zien. Hij brak hiermee met de traditie van boetseren naar model, zoals zijn tijd- en stadsgenoot August Rodin. Brancusi’s werk veranderde de moderne beeldhouwkunst voorgoed en wekte grote fascinatie op bij medekunstenaars en vrienden zoals Marcel Duchamp, Fernand Léger en Amedeo Modigliani. Op zaterdag 20 september 2025 opent H’ART Museum in Amsterdam een bijzondere tentoonstelling: Brancusi: The Birth of Modern Sculpture. Voor het eerst komt een toonaangevende collectie kunstwerken van Constantin Brancusi (1876-1957) naar Amsterdam.

Sculpturen, Brancusi

12 december -- Otto Dix en de bergen Bij de Duitse schilder Otto Dix denken we niet zo gauw aan besneeuwde bergen en witte sparrenbomen, aan kerstkaartachtige taferelen. Otto Dix, 1891-1969, is vooral bekend geworden om de schilderijen die hij maakte tussen de wereldoorlogen; wrange werken waarin hij de spot drijft met de gezapige burgermaatschappij van de Weimarrepubliek. Dikke kapitalisten die de arme sloebers, vaak veteranen uit de wereldoorlog, geen cent gunden. Vanaf 1933 echter, toen zijn werk entartet verklaard werd, richtte hij zich op het schilderen van besneeuwde landschappen, meestal bergen en bomen in de sneeuw. Maar was de kritische kunstenaar helemaal onder de sneeuw verdwenen of is er toch nog iets te ontwaren van zijn kritische geest?